Tiếng ViệtRCBO là gì? Cấu tạo, nguyên lý, phân loại và hướng dẫn cách đấu RCBO
RCBO là gì?
RCBO viết tắt của từ Residual Current Circuit Overcurrent là dòng áp tô mát chống dòng rò với khả năng ngắt dòng điện khi có dòng rò hoặc gặp các sự cố trong mạch điện.
Phân biệt RCBO với các loại aptomat chống giật khác như sau:
- RCBO: Aptomat chống giật dạng tép có bảo vệ quá tải
- RCCB: Aptomat chống giật dạng tép
- ELCB: Aptomat chống giật dạng khối có bảo vệ quá tải
⇒ RCBO = RCCB + MCB với khả năng chống dòng rò và bảo vệ quá tải, từ đố thiết bị có thể ngắt điện khi có điện rò xuống đất, đảm bảo an toàn cho con người khi sử dụng.
Cấu tạo RCBO
Để giúp bạn hiểu rõ hơn RCBO là gì, chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về cấu tạo chi tiết của thiết bị điện này nhé! RCBO được cấu tạo với các bộ phận sau:
- Buồng dập hồ quang: Được làm từ các tấm kim loại ghép lại với nhau, các khoảng trống giữa các tấm kim loại này có tác dụng chia nhỏ lượng hồ quang để dập, giúp giảm lượng nhiệt được tạo ra. Buồng dập hồ quang được bao bọc bởi vật liệu cách ly với các phân tử bên ngoài khác. Hiện có 2 loại dập hồ quang là kín và hở, phân biệt bằng lớp vỏ kín MCB và lỗ thoát khí. Loại dập hồ quang hở sử dụng điện áp lớn 50KA và 1000V.
- Bảng mạch RCD: RCD là bộ phận có nhiệm vụ ngắt mạch điện tự động khi có sự cố hay khi bị mất cân bằng cường độ dòng điện của dây pha và dây trung tính. Bộ phận này có cấu tạo gồm 1 cuộn nam châm và 1 dây dẫn điện chạy bên trong cuộn nam châm, nếu dòng điện thay đổi thì nam châm sẽ đo và tự ngắt nguồn điện cung cấp.
- Thermal Overload detection: Có nhiệm vụ kiểm soát và phát hiện các vấn đề và sự quá tải nhiệt trong mạch.
- Manual switch: Điều khiển đóng/ mở
- RCD test button: Nút kiểm tra RCD
- Short circuit detection coil: Cuộn dây phát hiện ngắn mạch.
- RCD toroid – RCD hình xuyến: Bộ phận nhạy cảm của dòng rò bên trong RCD, được kết nối với một biến dòng vi sai.
- ARC chute: Máng dập hồ quang.
Cấu tạo RCBO
Phân loại RCBO trên thị trường
RCBO hiện nay được sản xuất với nhiều chủng loại khác nhau. Mỗi loại RCBO sẽ có những đặc điểm riêng biệt phục vụ mục đích sử dụng khác nhau của khách hàng.
RCBO 1 pha
Aptomat chống giật RCBO dùng cho 1 pha được sử dụng trong các gia đình. Chúng đo lượng giá trị dòng điện qua 2 dây nóng và lạnh sau đó tiến hàng so sánh độ lớn giữa chúng. Nếu độ lớn được đo này vượt ngưỡng cho phép thì mạch điện sẽ bị ngắt, bảo vệ an toàn cho hệ thống điện sử dụng RCBO. Hiện nay, trên thị trường RCBO 1 pha được bán với các ngưỡng cường độ dòng điện như sau 15mA, 30mA, 100mA, 200mA, 300mA, 500mA,…
RCBO 1 pha
RCBO 3 pha
RCBO 3 pha có 3 dây pha đi qua tâm biến dòng với nguyên lý hoạt động tương tự như RCBO cùng cho 1 pha. Thiết bị tiến hành đo sự chênh lệch dòng điện qua dây 3 pha và dây trung tính, nếu giá trị độ lớn được đo vượt qua mức cài đặt sẽ tiến hành ngắt mạch. RCBO 3 pha sử dụng dòng với điện 3 pha giúp hạn chế những tổn thất trong mạch điện trong quá trình vận hành.
RCBO 3 pha
Xem thêm các mẫu cầu dao chống rò 3 pha mà AME Group phân phối:
Nguyên lý hoạt động
Nguyên lý hoạt động của loại aptomat chống giật đối với từng loại 1 pha, 3 pha 3 dây hay 3 pha 4 dây như sau:
RCBO 1 pha
RCBO 1 pha có nguyên lý hoạt động như sau.
- Cho 2 dây mát và dây lửa đi qua 1 biến. Thiết bị kết hợp cuộn sơ cấp 1 vòng dây (2 dây mát và dây lửa đi qua tâm biến thế) và cuộn thứ cấp quấn vài chục vòng dây.
- Dòng điện sẽ chạy qua dây nóng và về dây mát hoặc ra dây mát về dây nóng, khi này từ trường sẽ biến thiên được sinh ra trong phần lõi sắt của biến dòng ngược chiều nhau. Điện áp sinh ra ở cuộn thứ cấp biến dòng sẽ bằng 0 khi 2 dòng điện bằng nhau, 2 từ trường biến thiên bị triệt tiêu.
- Trong trường hợp điện áp 2 đầu dây bị rò, dòng điện và từ trường biến thiên sinh ra ở trong lõi sắt khác nhau tạo ra dòng điện cảm ứng ở cuộn dây thứ cấp, dòng điện này được đưa vào mạch IC để kiểm tra có lớn hơn dòng rò, đảm bảo an toàn hay không.
RCBO 3 pha 3 dây
- Có nguyên lý hoạt động tương tự như RCBO 1 pha, nhưng với 3 dây pha đi qua tâm biến dòng.
RCBO 3 pha 4 dây
- Có 3 phân pha và dây trung tính đi qua tâm biến dòng, được sản xuất với công nghệ hiện đại, chịu được nhiệt độ cao và khả năng chống va đập tốt, được ứng dụng nhiều trong đời sống giúp bảo vệ hệ thống mạch điện hiệu quả.
Hướng dẫn cách đấu RCBO chuẩn kỹ thuật
Việc thực hiện đấu nối RCBO vào mạch điện cần được thực hiện chi tiết, tỉ mỉ, đảm bảo các tiêu chuẩn về kỹ thuật cũng như an toàn điện. Chuyên gia từ AME sẽ hướng dẫn bạn các bước thực hiện chi tiết như sau:
- Bước 1: Ngắt điện toàn bộ hệ thống để đảm bảo an toàn trong quá trình thực hiện đấu nối RCBO
- Bước 2: Lắp RCBO vào tủ điện bằng hệ thống ốc vít, đảm bảo độ chắc chắn, không bị bung. Đặt RCBO với đầu line phía trên và đầu load phía dưới.
- Bước 3: Đấu RCBO với hệ thống dây điện trong mạch
- Cắm nguồn AC vào đầu line, đầu ra gắn với phụ tải ở các cọc load. Thực hiện đúng để không bị chập cháy khi vận hành với dây nóng đấu với cọc L, dây nguội đấu vào cọc N.
- Lắp đặt RCBO nối tiếp sau MCB và MCCB để đảm bảo an toàn khi hệ thống có sự cố bởi RCBO không có khả năng bảo vệ quá tải.
- Bước 4: Hoàn thiện quá trình lắp đặt thiết bị bằng cách kiểm tra lại hệ thống điện. Nếu thừa dây dẫn tiếp đất thì nối vào vỏ phụ tải và nối xuống đất.
Hướng dẫn cách đấu RCBO chuẩn kỹ thuật
Lưu ý khi lắp đặt và sử dụng RCBO
Bên cạnh việc thực hiện đúng các bước như đã được hướng dẫn ở trên thì khi lắp đặt RCBO, bạn cũng cần quan tâm tới các vấn đề quan trọng như sau khi sử dụng:
- Kiểm tra thiết bị cẩn thận 1 lượt trước khi đưa vào sử dụng xem có bị hư phải, hỏng hóc ở phần nào không.
- Trong quá trình sử dụng cần tiến hành kiểm tra định kì 1 tháng 1 lần để phát hiện các sự cố và xử lý kịp thời
- Lắp đặt RCBO tại nơi khô ráo, nếu lắp đặt trong không gian nhà tắm thì cần sử dụng lắp thêm cầu dao có độ nhạy cao để đảm bảo an toàn.
- Lắp đặt thêm rơ le để tránh khi RCBO bị ẩm ướt do thời tiết thì toàn bộ hệ thống điện sẽ bị ngắt tự động, khi không khí khô trở lại thì nguồn điện sẽ được khởi động.
Như vậy, với các thông tin trên đây đã giúp bạn giải đáp RCBO là gì, chi tiết về cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động của thiết bị này. Nếu quý vị có thông tin hay thắc mắc về vấn đề gì hãy liên hệ ngay AME Group để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết nhất nhé!