Chập điện là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục sự cố

Chập điện là gì?

Chập điện là sự tiếp xúc giữa 2 đầu dây dẫn điện cung cấp cho mạch điện dẫn đến hiện tượng điện trở trong dây dẫn bị tăng lên đột ngột. Lúc này, dây dẫn sinh ra tia lửa điện và gây hư hại thiết bị điện. Hiện tượng này hay xảy ra ở cả dòng điện 1 chiều lẫn dòng điện xoay chiều.

Nếu trong khi lắp đặt mạch điện có gắn kèm thiết bị cầu chì hoặc cầu dao sẽ tự động tắt nguồn truyền đến nơi trạm. Sự cố chập điện là mối nguy hiểm đến tính mạng con người và khi hiện tượng này xảy ra thường hay đi kèm với hỏa hoạn, gây thiệt hại về người và tài sản.

Nguyên nhân chập điện

Hiện tượng này xảy ra do đâu? Cùng tìm hiểu về những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này nhé.

Chập mạch điện

Đây là hiện tượng thường xuyên xảy ra và chiếm tỉ lệ cao nhất do các dây pha khi tiếp xúc với nhau hoặc dây lửa tiếp đất làm giảm điện trở. Điều này dẫn đến dòng điện trong dây dẫn bỗng dưng biến đổi, tăng lên một cách đột ngột làm cháy hệ thống và các thiết bị điện.

Các mối nối dây điện, thiết bị lỏng hay bị hở

Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến chập nguồn điện. Trong trường hợp này sẽ có những tia lửa điện được phóng ra qua môi trường không khí và gây hiện tượng cháy. Điều này sẽ xảy ra khi mà các dây nối không được liền mạch hoặc là các mối nối không tốt dẫn tới chập điện.

Nguồn điện bị quá tải

Trường hợp mạch điện bị quá tải là khi bạn sử dụng những thiết bị có công suất lớn và dùng với tần suất cao như máy lạnh, lò vi sóng…Chính vì thế mà khiến cho dòng điện không chịu được tải trọng dẫn đến hiện tượng chập cháy.

Sử dụng các thiết bị sinh nhiệt dễ cháy

Nếu bạn đang sử dụng các thiết bị có tính sinh nhiệt cao như bàn là, máy sấy thì cũng nên cẩn thận. Bởi đây là những thiết bị thường rất dễ cháy. Nếu bạn sử dụng không cẩn thận cũng có thể là mối nguy hại dẫn tới chập cháy hệ thống điện của gia đình.

Sử dụng phích cắm hoặc ổ cắm sai cách

Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho việc chập cháy xảy ra với các thiết bị điện khi không sử dụng đúng cách hoặc sử dụng phích cắm, ổ cắm không tương thích với thiết bị điện của bạn.

Hiện tượng phóng điện do sét

Là sự va chạm với nhau của những nhóm năng lượng có điện tích âm ( -) với nhóm có dương ( +) tạo nên các tia sét.  Các tia sét này được cho là sức nóng của chúng tương đương với sức nóng của mặt trời.  Tia sét được phóng lên từ các vật có năng lượng là những loại cây cối hoặc những đồ vật, thiết bị có thể dẫn điện.

Cách kiểm tra chập điện

Bạn có thể ngăn chặn hiện tượng chập cháy xảy ra khi mà bạn có thể kiểm tra chúng. Vậy có cách nào để kiểm tra không? Nếu có thì thực hiện như thế nào? Dưới đây là những cách giúp bạn có thể kiểm tra và tránh hiện tượng chập cháy xảy ra. Tuy nhiên với các đường dây đi kiểu âm tường sẽ khó hơn chút. Bạn có thể sử dụng cách sau:

Cách kiểm tra chập điện bằng bút thử điện

Bạn có thể kiểm tra bằng cách sử dụng bút thử điện đối với những đường dây đi ngầm. Bạn chỉ cần xác định được những vị trí đã lắp dây và di chuyển xung quanh tường.

Khi bút thử điện hiện thông báo màu đỏ ở chỗ nào là bạn sẽ ngắt nguồn điện tại khu vực đó. Sau khi đã xác định được rồi thì có thể thực hiện những biện pháp khắc phục.

Cách kiểm tra chập điện bằng đồng hồ vạn năng

Đây là thiết bị đo điện có thể dễ dàng kiểm tra điện trở hay điện áp của nguồn điện. Bạn có thể lựa chọn những loại đồng hồ đo chất lượng cao để có thể kiểm tra được một cách chính xác.

Cách kiểm tra chập điện bằng đồng hồ vạn năng như sau:

• Bước 1: Bạn cần rút dây điện khỏi ổ cắm điện.
• Bước 2: Bạn chọn thang đo liên tục ở đồng hồ vạn năng. Tiếp đó, bạn đặt hai que đo vào ổ cắm để kiểm tra dây điện có thông mạch hay không.

Nếu thông mạch sẽ có tiếng âm thanh báo “bip”. Nếu không có, tức là dây điện đã bị đứt ngầm.

• Bước 3: Bạn kiểm tra mạch điện bị hở bằng cách dùng que đo của đồng hồ chạm dây có dòng xoay chiều của dây nguồn.
• Bước 4: Nếu nguồn điện được kết nối thì thiết bị sẽ thông báo bằng tiếng bíp, ngược lại sẽ không có âm thanh thông báo. Khi đó, bạn sẽ cần phải thay cáp nguồn mới.

Cách kiểm tra thông qua đồng hồ công tơ điện

Cách tiếp theo mà chúng tôi muốn giới thiệu đến bạn đó chính là kiểm tra bằng đồng hồ công tơ điện. Cách thực hiện cũng tương đối đơn giản, bạn có thể làm theo hướng dẫn sau đây:

• Bước 1: Tắt tất cả các thiết bị dùng trong gia đình như máy giặt, đèn, tivi,.. Chú ý, bạn cần rút cả dây nguồn.
• Bước 2: Cài đặt CB tổng hoặc aptomat ở các tầng về chế độ ON.
• Bước 3: Bạn kiểm tra đồng hồ công tơ điện vẫn quay hoặc có số chạy thì hệ thống điện đang bị rò rỉ.

Cách xác định vị trí chập điện trong nhà

Sự cố cháy chập này thường xảy ra do ngắn mạch hoặc cũng có thể là do rò rỉ điện dẫn đến chập điện. Tuy nhiên sự cố này thường khó nhận biết hơn rất nhiều. Để giúp bạn có thể xác định được vị trí đường dây điện âm tường bị chập, từ đó có thể tách biệt chúng ra khỏi hệ thống điện trong nhà. Chúng tôi sẽ cung cấp các bước để bạn dễ dàng thao tác hơn. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để bạn tham khảo.

• Bước 1: Bạn cần phải xác định được vị trí ngắt bằng cách chia nhỏ dây điện ra thành nhiều cặp. Và nhiều đoạn khác nhau nhằm để dễ hơn trong việc kiểm tra.
• Bước 2: Thực hiện kiểm tra tất cả các đường dây nguồn cắm vào ổ cắm dọc theo mạch điện. Kiểm tra xem có các hiện tượng như các thiết bị điện hư hỏng. Hay vỏ bọc cách điện của dây dẫn bị tan chảy (hiện tượng ngắn mạch) hay không.
• Bước 3: Xong bước 2 nếu thấy không có thiết bị hay lớp vỏ cách điện nào có dấu hiệu là bị hỏng thì đóng hết tất cả đèn, rút phích cắm tất cả các thiết bị trên mạch điện gặp sự cố.
• Bước 4: Cuối cùng sử dụng đồng hồ Ampe kìm đo điện trở để xem có mạch có thông hay không. Nếu là có thì đoạn đó chắc chắn xảy ra chập điện. Và điều đầu điên là phải giải quyết ngay để đảm bảo vấn đề an toàn tính mạng.

Nếu bạn muốn xác định vị trí mạnh bị chập điện, tốt hơn bạn nên là người có trình độ chuyên môn. Và hiểu biết về điện nếu không muốn có thêm bất kỳ sự cố. Hay rủi ro nào xảy ra tiếp nữa.

Cách khắc phục sự cố chập điện

Khi gặp phải sự cố cháy chập điện thì bạn có thể làm theo những hướng dẫn sau đây để đảm bảo an toàn cho cả người và tài sản trong nhà. Các bước thực hiện cụ thể:

Bước 1: Ngắt cầu dao

Khi tình trạng cháy chập xảy ra thì việc đầu tiên bạn cần làm đó là giữ bình tĩnh sau đó ngắt ngay cầu dao tổng của hệ thống điện trong nhà. Điều này giúp hạn chế được ảnh hưởng của sự cố tới các thiết bị điện khác. Sau đó nhanh chóng gọi điện cho đội cứu hỏa gần đó để kịp thời xử lý khắc phục.

Bước 2: Tìm cách dập lửa

• Trong trường hợp nguồn điện chưa ngắt: Bạn phải sử dụng những vật dụng có khả năng cách điện. Để có thể tiếp cận cũng như gạt bỏ đi những vật dụng dễ cháy xung quanh. Tuyệt đối không được dùng kim loại hay nước để xử lý trong tình huống này.
• Trong trường hợp nguồn điện đã được ngắt: Hãy cố gắp dập lửa càng nhanh càng tốt. Bằng cách sử dụng những vật dụng như các bình chữa cháy. Hay bao tải ẩm, đất, cát….

Bước 3: Tìm nguồn lửa còn sót lại

Sau khi đã khống chế được phần nào ngọn lửa để chúng không lan ra thì hãy thử tìm kiếm xem lửa còn đang cháy ở khu vực nào nữa không. Để tiếp tục tiến hành dập hoàn toàn.

Những lưu ý khi khắc phục sự cố chập điện

Có một số lưu ý mà bạn cần nhớ khi khắc phục sự cố để đảm bảo an toàn cho bản thân:

• Dây điện được sử dụng ở bên ngoài phải cách xa nhau tầm 0.25 m. Các mối nối dây dẫn vào thiết bị phải kín, không hở và không tiếp xúc vào thiết bị.  Hãy dùng băng keo cách điện bọc kín mối nối.
• Khi sử dụng phải lựa chọn tiết diện dây dẫn phù hợp với công suất của thiết bị. Tránh sử dụng các thiết bị điện có công suất cao vượt quá khả năng chịu tải của thiết bị.
• Kiểm tra điện áp của thiết bị sử dụng điện định kỳ, thay vỏ bọc và thay thế ổ cắm. Nếu có tình trạng này cần sửa chữa ngay.
• Dùng cầu chì hoặc aptomat để trang bị cho đường dây điện chính. Khi mua, bạn cần lựa chọn những loại ổ cắm điện và phích cắm tốt, tương thích với nhau và cách điện tốt.

Có nên tự ý xử lý chập điện tại nhà không?

Nếu xảy ra sự cố chập điện tại gia đình, bạn nên nhanh chóng ngắt tất cả nguồn điện trong gia đình. Nhằm tránh gây tai nạn và sơ tán mọi người đến nơi an toàn.  Nếu không có kinh nghiệm và chuyên môn bạn không nên xử lý chập điện tại gia đình.

Bạn cũng nên trang bị cho mình những kiến thức về những tình huống có thể xảy ra khi bị sự cố chập điện. Và cách xử lý những trường hợp này như thế nào?  Cách sơ cứu cần thiết cho mọi tình huống có thể xảy ra.

Bạn không chắc chắn thì có thể gọi điện cho thợ điện tới nhà để tiến hành kiểm tra. Và có thể xử lý các vấn đề đó cho bạn. Bên cạnh đó bạn cần phải cung cấp cho các thợ điện tình hình, nguyên nhân và các thông tin liên quan. Để họ có thể giúp bạn sửa chữa và khắc phục 1 cách nhanh chóng. Từ đó giúp tiết kiệm thời gian cho đôi bên.

Như vậy AME Group đã cung cấp cho bạn những thông tin về hiện tượng chập điện cũng như các cách giúp bạn khắc phục để hạn chế rủi ro. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết, hẹn gặp lại trong những bài chia sẻ tiếp theo của chúng tôi.