Mạch điện cầu thang - Cách lắp đặt mạch điện [Chuẩn Xác]

Sơ đồ mạch điện cầu thang

Sơ đồ mạch điện cầu thang không quá phức tạp, nhưng tùy thuộc vào số lượng công tắc cũng như bóng đèn sử dụng mà sơ đồ mạch điện cầu thang có thể khác nhau. Dưới đây chúng tôi sẽ chia sẻ đến các bạn một số sơ đồ cơ bản.

Mạch điện cầu thang 1 công tắc và 1 bóng đèn

Đối với mạch điện này, khi nhấn công tắc thì mạch điện sẽ đóng và đèn sẽ được bật sáng. Khi nhấn công tắc thêm lần nữa, lúc này mạch điện sẽ mở và đèn sẽ tắt. Mạch điện này thường được sử dụng trong các gia đình nhỏ hay tại các tòa nhà chỉ có 1 cầu thang.

Hình ảnh mạch điện 1 công tắc và 1 bóng đèn cầu thang

Mạch điện 2 công tắc 1 bóng đèn cầu thang

Với mạch điện này bạn có thể điều khiển đèn của cầu thang ở 2 vị trí khác nhau. Theo đó, 2 công tắc sẽ được đặt ở 2 đầu của cầu thang, vì vậy người dùng có thể điều khiển bật tắt bóng đèn ở cả 2 vị trí trên dưới của cầu thang. Khi một trong hai công tắc được nhấn thì mạch điện lúc này sẽ kích hoạt đèn sáng, nhưng nếu cả hai công tắc đều được nhấn thì đèn sẽ tắt.

Hình ảnh mạch điện 2 công tắc 1 bóng đèn cầu thang

Mạch điện cầu thang 3 công tắc và 2 bóng đèn

Mạch điện này thường được sử dụng cho những cầu thang lớn, hoặc những khu vực có nhiều ngõ dẫn vào cầu thang. Theo đó, 3 công tắc sẽ được đặt ở 3 vị trí mà người dùng mong muốn để tạo sự thuận tiện trong quá trình bật tắt đèn. Lúc này, 1 trong 3 công tắc khi được nhấn thì đèn sẽ được bật. Nếu cả 3 công tắc đều được nhấn hoặc ngắt nguồn thì đèn sẽ tắt.

Hình ảnh mạch điện 3 công tắc và 2 bóng đèn cầu thang

Giải thích sơ đồ nguyên lý mạch điện cầu thang

Mạch điện cầu thang hoạt động dựa trên nguyên lý của công tắc 3 cực gồm: cực nguồn (C), cực đầu (L1 hoặc L), và cực chạm (L2 hoặc 1-way). Theo đó, khi công tắc được nhấn thì cực chạm và cực nguồn sẽ được kết nối với nhau, lúc này dòng điện sẽ chạy qua mạch và làm cho đèn sáng lên. Khi công tắc được nhấn thêm một lần nữa, thì cực chạm và cực nguồn sẽ tách rời nhau, không kết nối với nhau nên sẽ không có dòng điện chạy qua và khi đó đèn sẽ tắt.

Cách lắp đặt mạch điện cầu thang chi tiết

Cách làm mạch điện cầu thang tuy không quá phức tạp, nhưng để đảm bảo an toàn điện chúng tôi vẫn khuyến nghị quá trình này nên được thực hiện bởi những người có chuyên môn, am hiểu về điện.

Chuẩn bị

• Xác định nhu cầu và thiết kế: Tính toán chính xác số lượng bậc cầu thang cũng như vị trí lắp đặt công tắc, từ đó quyết định số lượng công tắc lắp đặt sẽ là bao nhiêu
• Chuẩn bị các linh kiện và công cụ: công tắc, ổ cắm, bóng đèn, dây điện, đầu nối, hộp điện, búa, tua vít, kìm tuốt dây điện, máy đo,…

Nguyên tắc khi lắp đặt

• An toàn: Tuân thủ nguyên tắc an toàn khi lắp đặt, không để dây điện tiếp xúc với các vật dụng, bề mặt bằng kim loại, dễ cháy, gần nước
• Khoa học: Tại vị trí các đầu đấu nối điện cần phải được ghi chú, đánh dấu để dễ dàng xác định được vị trí, cũng như thuận tiện cho việc lắp đặt hay sửa chữa sau này. Hệ thống dây điện cần phải được tổ chức một cách gọn gàng.

Cách làm mạch điện cầu thang

Tùy vào số lượng bóng đèn và số lượng công tắc sử dụng mà cách lắp đặt sẽ có sự khác biệt.

Mạch điện 2 công tắc 1 bóng đèn

Tại những khu vực có nhiều cửa ra vào cầu thang, người ta hay sử dụng mạch điện này để quá trình điều khiển đèn thuận tiện hơn. Cách lắp đặt đối với mạch điện này như sau:

• Bước 1: Nối dây điện từ nguồn điện đến công tắc 1 theo nguyên tắc dây nóng của nguồn điện sẽ nối với 1 trong 2 cực của công tắc 1
• Bước 2: Nối dây từ cực còn lại ở công tắc 1 đến 1 trong 2 cực ở cong tắc thứ 2
• Bước 3: Nối dây từ cực còn lại của công tắc thứ 2 đến bóng đèn
• Bước 4: Nối dây điện từ bóng đèn đến cực còn lại của nguồn điện

Hình ảnh: Cách đấu mạch điện 2 công tắc 1 bóng đèn

Mạch điện 3 công tắc 2 bóng đèn

Mạch điện này thường được lắp đặt cho những công trình có cầu thang lớn và có nhiều cửa ra vào. Với mạch điện này, người dùng có thể điều khiển đèn từ 3 vị trí khác nhau trên cầu thang. Để lắp đặt mạch điện chuẩn kỹ thuật, các bạn thực hiện các bước như sau:

• Bước 1: Nối dây nóng từ nguồn điện đến 1 trong 3 cực của công tắc 1
• Bước 2: Dây điện từ cực còn lại của công tắc thứ 1 đến 1 trong 2 cực của công tắc 2
• Bước 3: Nối dây điện từ cực còn lại của công tắc thứ 2 đến 1 trong 2 cực của công tắc thứ 3
• Bước 4: Nối dây điện từ cực còn lại của công tắc thứ 3 đến 1 trong 2 bóng đèn
• Bước 5: Nối dây điện ở bóng đèn đã thực hiện đấu nối ở bước 4 đến bóng đèn còn lại
• Bước 6: Nối dây điện từ bóng đèn còn lại đến cực còn lại của nguồn điện

Hình ảnh: Cách đấu mạch điện 3 công tắc 2 bóng đèn

Mạch điện cầu thang 2 công tắc 2 bóng đèn

Mạch điện này được thiết lập nhằm điều khiển 2 bóng đèn bằng 2 công tắc ở 2 vị trí khác nhau của cầu thang một cách dễ dàng. Dưới đây là cách đấu nối mạch điện chi tiết:

• Bước 1: Xác định vị trí lắp đặt công tắc, thông thường đối với công tắc đầu tiên sẽ được đặt ở cửa ra vào cầu thang ở tầng dưới, công tắc thứ 2 sẽ ở tầng trên
• Bước 2: Nối công tắc 1 vào 1 bên của nguồn điện
• Bước 3: Nối dây điện từ công tắc 1 vào 1 bóng đèn và nối tiếp từ bóng đèn đến công tắc 2
• Bước 4: Nối dây điện từ nguồn điện vào công tắc 2 để hoàn thành mạch điện.

Hình ảnh: Cách đấu mạch điện cầu thang 2 công tắc 2 bóng đèn

Những lưu ý và mẹo khi lắp đặt và đấu mạch điện cầu thang

Khi áp dụng cách làm mạch điện cầu thang, bạn cần lưu ý đến quá trình lắp đặt để đảm bảo hiệu suất hoạt động của các thiết bị, cũng như đảm bảo an toàn điện. Dưới đây là một số nội dung rất đáng để bạn tìm hiểu nếu như đang có dự định lắp đặt mạch điện cho cầu thang.

Đảm bảo an toàn:

• Ưu tiên sử dụng các thiết bị, linh kiện chất lượng của các hãng sản xuất uy tín để có thể nâng cao được độ bền trong quá trình sử dụng, cũng như tránh những sự cố về điện có thể xảy ra. Không sử dụng thiết bị không rõ ràng về xuất xứ, bán trôi nổi trên thị trường
• Tuân thủ nguyên tắc an toàn điện trong quá trình đấu nối, thực hiện ngắt nguồn điện trước khi thực hiện, cũng như tránh để dây điện tiếp xúc với các bề mặt dễ dẫn điện
• Cần kiểm tra các khu vực đấu nối dây điện để chắc chắn rằng không có dòng điện chạy qua những khu vực đấu nối chưa đúng cách trước khi thực hiện lắp đặt bóng đèn vào mạch điện.
• Nên sử dụng các thiết bị bảo vệ quá dòng để đảm bảo an toàn khi có sự cố quá tải xảy ra
• Thực hiện gắn nhãn các đấu nối trong hộp điện để thuận tiện cho việc thay thế, sửa chữa, bảo dưỡng sau này
• Sử dụng các phụ kiện bảo vệ dây điện như ống luồn dây, băng dính…để giảm thiểu nguy cơ hư hỏng có thể xảy ra

Tối ưu hóa hiệu suất mạch điện

• Thay vì sử dụng đèn compact fluorescent hoặc đèn huỳnh quang truyền thống, bạn có thể sử dụng đèn LED để tiết kiệm năng lượng. Ngoài ra, loại bóng này cũng có tuổi thọ cao hơn, nên tiết kiệm được chi phí thay thế, sửa chữa
• Thay vì sử dụng công tắc cơ truyền thống, bạn có thể cân nhắc sử dụng công tắc cảm ứng hoặc cảm biến ánh sáng. Với loại công tắc này, đèn sẽ tự bật khi phát hiện có chuyển động trong cầu thang, giúp tiết kiệm năng lượng khi không có người sử dụng
• Cân nhắc việc sử dụng dimmer (đèn sáng điều chỉnh) để có thể điều chỉnh độ sáng của đèn theo nhu cầu sử dụng, từ đó tiết kiệm năng lượng một cách đáng kể
• Nếu ngân sách chi trả của bạn cho phép, có thể cân nhắc sử dụng hệ thống tự động hóa để điều khiển ánh sáng theo lịch trình, các sự kiện, giúp tối ưu hiệu suất hoạt động của thiết bị cũng như tiết kiệm năng lượng
• Thực hiện bảo trì mạch điện định kỳ để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả, cũng như phát hiện sớm những sự cố tiềm ẩn có thể xảy ra

AME Group vừa chia sẻ đến các bạn một số thông tin quan trọng về các mạch điện cầu thang cơ bản, cũng như cách đấu nối chi tiết và những lưu ý đối với mạch điện này. Hy vọng từ những thông tin được chia sẻ có thể giải đáp những thắc mắc, băn khoăn của bạn liên quan đến mạch điện chuyên dùng cho cầu thang. Thường xuyên truy cập website của chúng tôi để cập nhật nhiều hơn nữa những thông tin hữu ích về lĩnh vực điện nhé.