Cách chọn aptomat theo công suất [CHUẨN NHẤT 2024]
Chọn aptomat theo công suất thực tế của hệ thống điện lưới trong công trình của mình là thắc mắc của nhiều chủ đầu tư khi mua sắm các thiết bị điện cho công trình của mình. Vậy chọn aptomat như thế nào cho phù hợp với công suất? Có những lưu ý gì khi lựa chọn cầu dao điện? AME Group sẽ giải đáp toàn bộ các thắc mắc của bạn đọc trong bài viết sau.
Cách tính cường độ dòng điện
Aptomat hay cầu dao điện là thiết bị điện có khả năng tự đóng cắt, được sử dụng để bảo vệ hệ thống điện lưới và các thiết bị trước hiện tượng ngắn mạch, quá tải,… Đồng thời, một số dòng sản phẩm tân tiến còn trang bị chức năng chống rò rỉ điện năng, chống giật cực tốt.
Công thức tính cường độ dòng điện
Để lựa chọn aptomat theo công suất, trước hết cần nắm rõ cường độ dòng điện trong nhiều trường hợp như sau:
Hình ảnh: Cách tính cường độ dòng điện
Trong đó:
- Cosφ chỉ hệ số công suất = 0,8.
- I chỉ cường độ dòng điện (A – ampe).
- P chỉ công suất tiêu thụ (W – watt).
- U chỉ điện áp (V – volt).
- Nguồn điện gồm: 1 Pha – 220V và 3 Pha – 380V.
*Lưu ý: Sau khi tính công suất, cần lựa chọn thiết bị cầu dao điện có dòng điện định danh cao hơn. Không nên chọn loại bằng hoặc thấp hơn mức công suất vì dễ gây nên tình trạng quá tải, nhanh làm hư hỏng cầu dao. Tuy nhiên, cũng không nên lựa chọn loại có dòng điện định danh quá cao khiến cầu dao hoạt động kém hiệu quả.
Ví dụ cụ thể
Nếu như chỉ đọc công thức sẽ khá trừu tượng cho các chủ đầu tư không có nhiều kiến thức về hệ thống điện lưới. Cùng thực hiện những ví dụ cụ thể để nhận biết nên chọn aptomat như thế nào cho từng thiết bị nhé!
Ví dụ 1: Điều hòa 18.000 BTU sử dụng điện 1 pha 220V có công suất 5.274W. Áp dụng công thức tính ta có:
Hình ảnh: Cách tính aptomat cho điều hòa
=> Lựa chọn aptomat có dòng điện định danh khoảng 50A.
Ví dụ 2: Máy cắt công nghiệp công suất 3000, dùng cho dòng điện 1 pha 220V. Áp dụng công thức tính ta có:
Hình ảnh: Cách tính công suất lựa chọn aptomat cho máy cắt công nghiệp
=> Lựa chọn aptomat có dòng điện định danh khoảng 50A – 63A.
Bảng chọn aptomat theo công suất quy đổi
Khi thực hiện chọn cầu dao điện cho từng phòng trong công trình, chủ đầu tư có thể dựa vào bảng quy đổi công suất điện cho tầng 2 của công trình gồm 2 phòng ngủ và 2 phòng vệ sinh như sau:
STT | TÊN THIẾT BỊ | CÔNG SUẤT(W) | SỐ LƯỢNG | TỔNG CÔNG SUẤT(W) |
Tầng 2 | 9,30 kW | |||
Phòng ngủ 1 + Vệ sinh 1 | 5,47 kW | |||
1 | Đèn tuýp LED 1,2m | 20 | 2 | 40 |
2 | Đèn downlight LED âm trần | 9 | 12 | 108 |
3 | Đèn hắt trần LED | 20 | 8 | 160 |
4 | Đèn trang trí/Đèn rọi tranh | 20 | 3 | 60 |
5 | Quạt điện | 40 | 1 | 40 |
6 | Máy vi tính | 500 | 1 | 500 |
7 | Tivi/Đầu, âm li | 300 | 1 | 300 |
8 | Điều hòa 12000BTU | 1200 | 1 | 1200 |
Phòng vệ sinh | ||||
1 | Đèn ốp trần | 20 | 1 | 20 |
2 | Đèn gương | 10 | 1 | 10 |
3 | Bình nóng lạnh 20l | 2000 | 1 | 2000 |
4 | Quạt hút thông gió | 30 | 1 | 30 |
5 | Máy sấy tóc | 1000 | 1 | 1000 |
Phòng ngủ 2 + Vệ sinh 2 | 3,82 kW | |||
1 | Đèn tuýp LED 1,2m | 20 | 2 | 40 |
2 | Đèn downlight LED âm trần | 9 | 12 | 108 |
3 | Đèn hắt trần LED | 20 | 8 | 160 |
4 | Đèn trang trí/Đèn rọi tranh | 20 | 3 | 60 |
5 | Quạt điện | 40 | 1 | 40 |
6 | Ti vi | 150 | 1 | 150 |
7 | Điều hòa 12000BTU | 1200 | 1 | 1200 |
Phòng vệ sinh | ||||
1 | Đèn ốp trần | 20 | 1 | 20 |
2 | Đèn gương | 10 | 1 | 10 |
3 | Bình nóng lạnh 20l | 2000 | 1 | 2000 |
4 | Quạt hút thông gió | 30 | 1 | 30 |
Ban công | ||||
1 | Đèn ốp trần | 20 | 1 | 20 |
Ví dụ 1: Nguồn điện tổng tầng 2 = 8.89kW, điện áp 1 pha – 220V. Áp dụng công thức tính ta có:
Hình ảnh: Cách tính nguồn điện tổng tầng 2
=> Lựa chọn aptomat có dòng điện định danh khoảng 63A, loại 2P.
Ví dụ 2: Nguồn điện cho phòng ngủ = 5.37kW, điện áp 220V. Áp dụng công thức tính ta có:
Hình ảnh: Cách tính nguồn điện cho phòng ngủ
=> Lựa chọn aptomat có dòng điện định danh khoảng 40A, loại 2P.
Cách chọn aptomat theo tiết diện dây
Ngoài chọn aptomat theo công suất, lựa chọn cầu dao điện cũng cần căn cứ vào tiết điện dây cáp dẫn điện để đảm bảo khả năng tương thích trong hệ thống và an toàn với người dùng. Tham khảo ngay hướng dẫn chọn aptomat cho một số tiết diện phổ biến của dây cáp điện sau đây:
- Dây điện có tiết diện 1.5mm2: Sử dụng cho hệ thống đèn, ổ cắm điện dân dụng hoặc ít bị ít tiêu hao điện năng. Công suất tối đa của dây này là <2300W, nên lựa chọn cầu dao điện 10A là phù hợp.
- Dây điện có tiết diện 2.5mm2: Loại dây này thường sử dụng để cung cấp nguồn cho ổ cắm hoặc làm ổ cắm cho những thiết bị điện chuyên dụng trong gia đình như: Máy nước nóng, lò sưởi, máy giặt,… Công suất tối đa khoảng <3680W, nên chọn cầu dao điện khoảng 16A đến 20A.
- Dây điện có tiết diện 4mm2: Dây 4mm2 thường sử dụng cho các thiết bị cần công suất trung bình như lò nướng, lò sưởi, bình nóng lạnh,.. Công suất tối đa của dây <5750, nên chọn aptomat có dòng điện định danh khoảng 25A.
Hình ảnh: Sơ đồ mạng điện an toàn chuẩn nhất
- Dây điện có tiết diện 6mm2: Sản phẩm này dùng cho những thiết bị yêu cầu công suất khá cao như lò sưởi điện, nồi cơm,… Công suất tối đa của dây <7360W, nên chọn cầu dao điện khoảng 32A.
- Dây điện có tiết diện 10mm2: Thường sử dụng để kết nối tủ điện với các thiết bị đóng ngắt. Công suất tối đa cho phép dao động từ 6/9/12kvA, nên chọn cầu dao tự động có mức dòng điện định danh tương ứng là 16/32/50A.
- Dây điện có tiết diện 16mm2: Được ứng dụng phổ biến cho hệ thống tủ điện với mức công suất tối đa 50/60kW. Nên lựa chọn aptomat có dòng điện định danh khoảng 63A.
- Dây điện có tiết diện 25mm2: Dây 25mm2 được dùng chủ yếu để dẫn điện chính từ nguồn điện tới các khu vực, có chức năng bảo vệ, có tiết diện như dây nối giữa thiết bị đóng ngắt và tủ điện. Công suất tối đa thường là 50/60kVA, nên lựa chọn cầu dao điện 63A.
Những lưu ý khi chọn cầu dao điện
Mỗi loại aptomat sẽ được thiết kế với kích thước và sở hữu thông số khác nhau, vì vậy tương thích với mục đích sử dụng cũng khác nhau. Đồng thời, bên cạnh yếu tố công suất, tiết điện dây dẫn, việc lựa chọn aptomat phù hợp cũng cần xem xét dựa theo nhiều yếu tố khác như môi trường sử dụng, yêu cầu an toàn cụ thể,… Do đó, khi lựa chọn aptomat theo công suất, nên lưu ý một số vấn đề sau:
Lưu ý khi chọn cầu dao tự động
Để lựa chọn được sản phẩm cầu dao điện tự động phù hợp, người dùng cần tính toán chính xác và toàn bộ những thiết bị trong hệ thống điện, cộng thêm phụ tải khi khởi động. Sau khi ra kết quả tính toán, cần lựa chọn cầu dao có Ampe cao hơn từ 10-20% so với kết quả.
Thị trường hiện đang cung cấp rất nhiều dòng sản phẩm chất lượng cao, tân tiến, chủ đầu tư nên ưu tiên lựa chọn những loại CB có chức năng chống rò để hạn chế sự cố nguy hiểm xảy ra.
Hình ảnh: Lưu ý khi chọn cầu dao tự động
Đối với những công trình sử dụng dòng điện 3 pha, không được cấp nóng thứ 2 vào cọc N để phân cho nhánh phụ tại khi lắp đặt CB 4 cực. Nếu không tuân thủ lưu ý này có thể gây ra hỏa hoạn, chập cháy nhanh N.
Lưu ý khi chọn cầu dao hạ thế
Khi lựa chọn mức Ampe phù hợp cho cầu dao hạ thế, cần tuân thủ quy tắc
IB < In < Iz
Trong đó,
- IB là dòng điện làm việc lớn nhất của thiết bị điện cần bảo vệ.
- Iz là dòng điện tối đa mà dây dẫn cho phép đi qua.
Trong trường hợp công trình bị mất điện đột ngột, tất cả các thiết bị đều đang sử dụng sẽ khởi động cùng lúc khi có điện trở lại. Nếu đang sử dụng nhiều thiết bị công suất lớn như điều hòa, máy giặt, tủ lạnh,… sẽ khiến dòng điện tăng lên từ 3-10 lần so với thời điểm hoạt động ổn định.
Lúc này, dù bạn đã lựa chọn cầu dao hạ thế lớn hơn khoảng 20% so với giá trị dòng điện thì cũng ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ. Do đó, khi mất điện đột ngột, bạn nên ngắt các thiết bị có công suất lớn và khởi động lại từng thiết bị để tránh quá tải khi có điện trở lại.
Hình ảnh: Lưu ý khi chọn cầu dao hạ thế
Ngoài ra, chủ đầu tư cần lưu ý một số vấn đề khác khi đặt mua cầu dao hạ thế:
- Kiểm tra và đảm bảo các chi tiết cơ khí như lưỡi dao, ngàm tiếp xúc,… đều có chất lượng cao, chắc chắn và được đặt đúng vị trí.
- Hệ thống ốc siết cần được chặt kín để các cực đấu đầu, vị trí giữa lưỡi dao và ngàm hay trục quay của tay gạt đều có khả năng tiếp xúc tốt nhất.
- Tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng có thể chọn chi tiết trong thiết bị làm từ nhựa hay sứ. Vật liệu sứ chịu nhiệt tốt nhưng dễ sứt mẻ, vật liệu nhựa cách điện tốt nhưng dễ nóng chảy ở nhiệt độ cao.
Lưu ý khi chọn cầu dao đảo chiều
Cầu dao đảo chiều có 3 tiếp điểm, mỗi tiếp điểm tương ứng với một lần chuyển đổi nguồn điện. Thiết bị giúp bảo vệ máy phát điện, cách ly nguồn điện lưới hiệu quả. Khi lựa chọn và sử dụng thiết bị, TUYỆT ĐỐI không mắc đường dây máy phát điện vào thẳng cầu dao. Điều này nhằm hạn chế tình trạng điện lưới không kịp tắt thì máy phát điện đã bật ngay cầu dao tổng lên, sẽ làm các thiết bị điện cháy, máy phát điện hư hỏng ngay tức thì.
AME Group vừa chia sẻ về chọn aptomat theo công suất, hy vọng những chia sẻ này đã giúp bạn có thêm thông tin bổ ích. Để lựa chọn được cầu dao điện phù hợp với nhu cầu sử dụng, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được chuyên viên hỗ trợ.