Cầu dao điện là gì? Cấu tạo, phân loại và chức năng?
Cầu dao điện là gì?
Cầu dao điện là công tắc điện sử dụng nhằm bảo vệ mạch điện khi gặp tình trạng quá tải, sụt áp hoặc ngắn mạch. Thiết bị này còn dùng để đóng ngắt mạch điện bằng tay. Do đó, nó có nhiệm vụ tìm những dòng điện bị lỗi và ngắt mạch điện.
Cầu dao này khác với cầu chì, nó chiếm nhiều ưu thế hơn. Nó có thể đóng, mở tự động hoặc thủ công bằng tay. Đem lại sự tiện lợi cho người dùng. Việc sử dụng cầu dao giúp cho hệ thống thiết bị trong mạch điện có tuổi thọ cao hơn và duy trì ổn định hơn
Phân loại cầu dao điện
Cầu dao điện hiện nay có rất nhiều mẫu mã và kiểu dáng cũng như chức năng và kích thước. Dưới đây là những loại cầu dao phổ biến hiện nay, bạn có thể cập nhật thông tin ngay bên dưới đây nhé.
Cầu dao thường
Ở các loại cầu dao thông thường, việc đóng ngắt mạch điện hoàn toàn bằng tay. Khác với công tắc, cầu dao thông thường ngắt đồng thời cả dây pha và dây trung hòa.
Các cầu dao này thường được trang bị thêm cầu chì để làm thiết bị ngắt mạch tự động khi dòng điện bị quá tải. Khi đó, cầu chì sẽ bị chảy ra và làm ngắt mạch. Để phục hồi trạng thái đóng điện, cần phải thay cầu chì mới trong trạng thái cầu dao ngắt, sau đó mới đóng mạch cầu dao trở lại.
Cầu dao tự động
Các loại cầu dao hiện đại hơn, ngoài chức năng đóng ngắt mạch điện bằng tay, còn bổ sung chức năng tự động ngắt mạch điện khi dòng điện bị quá tải hoặc ngắn mạch.
Một số tính năng bổ sung khác như chức năng dò tìm các dòng điện bị lỗi, chống giật đất hoặc đóng mở tự động để trở lại điều kiện điện bình thường. Cầu dao tự động có nhiều loại, ngắt 1 pha và 3 pha.
Chúng còn được biết đến với cái tên là Aptomat hay là CB. Ngoài ra chúng còn có khả năng chống giật và đây là một số dòng cầu dao tự động:
- RCCB: cầu dao chống giật có chức năng phát hiện và chống dòng điện rò, tự động ngắt mạch.
- RCBO: hoạt động tương tự với cầu dao tự động MCB, tích hợp thêm chức năng chống dòng rò.
- ELCB: có chức năng tự động ngắt mạch an toàn khi phát hiện các sự cố ngắn mạch.
Một vài mẫu Aptomat tự động tại AME Group:
Cầu dao đảo chiều 1 pha
Loại cầu dao này có 3 vị trí dùng để đấu nối điện, mỗi vị trí đấu nối sẽ có 2 cực. Cấu tạo bao gồm đế sứ cách điện, các đầu ốc vít để mắc nối dây điện, cần gạt điều khiển. Tất cả được bao bọc bằng một lớp vỏ nhựa, đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng.
Cầu dao đảo chiều 3 pha
Cầu dao này gồm 3 khớp với mục đích để chuyển đổi nguồn điện theo từng trường hợp sử dụng cụ thể. Công dụng chính là để bảo vệ máy phát điện hoặc kết hợp cùng máy ổn áp để dùng cho 2 trường hợp là có dùng ổn áp và không dùng.
Cấu tạo của cầu dao điện
Cấu tạo của cầu dao điện bao gồm 2 thành phần chính là lưỡi dao và hệ thống kẹp lưỡi. Các chi tiết này được làm bằng hợp kim của đồng. Ngoài ra bộ phận nối dây cũng được làm bằng hợp kim đồng. Việc sử dụng vật liệu này giúp cho quá trình dẫn điện được tốt hơn và tăng độ nhạy với các phản ứng về cường độ dòng điện trong mạch.
Cấu tạo cầu dao có kích cỡ khác nhau, từ những thiết bị nhỏ dùng cho gia đình cho đến loại thiết bị chuyển mạch lớn để bảo vệ điện cao thế cho toàn bộ một thành phố.
Nguyên lý hoạt động của cầu dao điện
Nguyên lý hoạt động thì cầu dao điện hoạt động khá đơn giản. Dòng điện sẽ đi ra ở dây nóng và về ở dây mát (hoặc ngược lại: ra mát về nóng) ngược chiều nhau. Tức là từ trường biến thiên được sinh ra trong cuộn dây là ngược chiều nhau.
- Trong trường hợp nếu 2 dòng điện này bằng nhau thì 2 từ trường biến thiên sẽ tự động triệt tiêu lẫn nhau làm cho điện áp đầu ra của cuộn thứ cấp= 0.
- Trong trường hợp điện áp qua 2 dây bị dò, lúc này dòng điện trên 2 dây sẽ khác nhau. Do đó hai từ trường biến thiên sinh ra trong cuộn dây cũng sẽ khác nhau, từ đó làm xuất hiện dòng điện cảm ứng trên cuộn dây. Dòng điện này sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng xem có lớn hơn dòng rò an toàn không?
Khi thao tác trên nó, nhờ vào hệ thống lưỡi dao và hệ thống kẹp, mạch điện dc đóng ngắt. Trong quá trình ngắt mạch, cầu dao thường xảy ra hồ quang, người sử dụng cần thực hiện dứt khoát để hạn chế sinh ra hồ quang.
Chức năng của cầu dao điện
Chức năng chính của cầu dao điện chính là dùng để đóng ngắt mạch điện. Điều này giúp đảm bảo cho các thiết bị được hoạt động ổn định và có tuổi thọ lâu bền.
Thiết bị này thường ngắt cả dây pha lẫn dây trung hòa. Bạn cũng có thể sử dụng chúng để đảo chiều nguồn điện và và đổi chiều chuyển động, tránh hiện tượng bị ngắt mạch hay quá tải trong quá trình sử dụng.
Cách đấu cầu dao điện đơn giản
Thường những người thợ điện sẽ biết cách đấu nối cầu dao đảo chiều. Nhưng nếu bạn là người chưa có kinh nghiệm thì khá là khó khăn. Dưới đây là cách hướng dẫn thực hiện:
Cách đấu cầu dao đảo chiều 1 pha
Với cách đấu này bạn cần thực hiện theo hướng dẫn sau đây nhé:
- Bước 1: Xác định nơi lắp đặt cầu dao đảo chiều 1 pha sao cho hợp lý nhất. Sau đó tháo nắp nhựa cách điện và dùng vít vặn khớp cầu dao vào vị trí cần lắp.
- Bước 2: Thực hiện đấu 2 dây sử dụng cho tải tiêu thụ vào trong 2 chấu giữa của cầu dao đảo chiều.
- Bước 3: Tiếp tục đấu 2 dây nguồn vào điện lưới 2 cực trên hoặc dưới của cầu dao. Trước khi đấu nối bạn nên dùng bút thử điện kiểm tra 2 dây 1 lần.
- Bước 4: Đấu 2 dây nguồn lấy điện áp ở máy phát điện vào hai cực còn lại của cầu dao đảo.
- Bước 5: Kiểm tra vị trí đấu nối đã được chắc chắn chưa. Khi đã chính xác thì lắp nắp bảo vệ và đóng nguồn điện vào.
Cách đấu cầu dao đảo chiều 3 pha
Ở cầu dao chính của điện lưới, bạn nên đấu nối thêm 1 đường dây riêng đến cầu dao đảo chiều và 1 đường dây riêng thứ 2 nối với máy phát điện.
- Bước 1: Ngắt công tắc điện của các thiết bị điện đang hoạt động, sau đó kéo cầu dao đảo tới điểm giữa nhằm tách rời phụ tải lẫn thiết bị ra khỏi nguồn điện lưới và máy phát điện.
- Bước 2: Khởi động máy phát điện và kiểm tra đồng hồ đạt mốc 200V trở lên khi chạy không tải, thì máy phát điện hoạt động ổn định.
- Bước 3: Dịch chuyển cầu dao đảo chiều với nguồn điện từ máy phát điện ra để cấp cho các thiết bị khác, đảm bảo an toàn khi bật thiết bị.
- Bước 4: Nếu có điện lưới quốc gia, bạn cũng thực hiện tương tự như trên. Nhưng chỉ khác là cầu dao đảo sẽ bắt với nguồn điện lưới.
Sự khác nhau giữa cầu dao điện và Aptomat
Đều là 2 thiết bị dùng để bảo vệ mạch điện không bị quá tải hoặc ngắn mạch. Tuy nhiên giữa 2 thiết bị này vẫn có sự khác biệt nhất định. Để giúp bạn hiểu rõ hơn thì dưới đây chúng tôi đã đưa ra một số điểm khác biệt. Bạn có thể tham khảo nhé:
Khác nhau về thiết kế
Thiết bị được thiết kế rất đơn giản gồm: Tay gạt Aptomat hỗ trợ người dùng thực hiện các thao tác dễ dàng bằng cách gạt cầu dao. Với Aptomat thiết kế pha và cực sẽ tùy thuộc vào số cực, do đó kích cỡ của Aptomat sẽ có sự khác nhau.
Khác nhau về tính năng
Cầu dao có nhiệm vụ giúp người dùng ngắt cầu dao khi lắp hệ thống điện, đi dây dẫn và lắp những thiết bị điện ở gia đình. Hơn nữa, cầu dao này sẽ không có khả năng tự ngắt dòng điện hoặc hệ thống khi gặp sự cố.
Aptomat sở hữu nhiều tính năng nổi bật hơn cầu dao. Nó có thể lắp ở nhiều công trình, kiến trúc khác nhau và tự động đóng ngắt khi không may xảy ra trục trặc trên thiết bị điện. Aptomat còn khắc phục được cả những tình trạng cháy nổ xảy ra ở thiết bị.
Khác nhau về giá thành
Thực tế, cầu dao có giá thành hợp lý hơn Aptomat. Nhờ thiết kế nổi trội cùng những ưu điểm ấn tượng, sản phẩm được lắp đặt phổ biến ở những không gian khác nhau, đem đến sự an toàn bền bỉ nhất cho thiết bị điện.
Nguyên nhân khiến cho cầu dao điện bị ngắt
Đâu là nguyên nhân dẫn đến cầu dao điện bị ngắt. Để giúp bạn hiểu rõ hơn vấn đề này thì dưới đây là những nguyên nhân mà bạn thường gặp.
Sự quá tải nguồn điện
Khi tất cả các thiết bị đều được sử dụng cùng một lúc với một công suất lớn thì hiện tượng quá tải sẽ dễ dàng xảy ra. Đây là một trong những nguyên nhân mà bạn hay thường gặp phải nhất. Chính vì thế mà cầu dao điện sẽ thực hiện chức năng tự động ngắt để đảm bảo an toàn cho nguồn điện được vận hành bình thường.
Nguồn điện bị cháy hoặc chập
Khi sự cố xảy ra với nguồn điện tổng ở một chỗ nào đó, hiện tượng cháy chập sẽ xảy ra. Lúc này cầu dao điện sẽ thực hiện vai trò của mình là tự động ngắt để đảm bảo thiết bị điện được an toàn.
Cầu dao bị hỏng
Trong trường hợp cầu dao tự động ngắt mà không phải xảy ra các trường hợp được đề cập bên trên thì chỉ có khả năng là cầu dao lúc này đã bị hư. Khi tình trạng ngắt mở liên tục được diễn ra thì sẽ gây những tác động tiêu cực đến công việc cũng như sinh hoạt trong gia đình.
Cách khắc phục khi cầu dao bị ngắt điện
Để khắc phục được lỗi này thì đầu tiên bạn phải có đầy đủ các công cụ để sửa chữa bao gồm: tua vít, máy khoan, cầu dao mới, đồng hồ đo điện… Sau khi đã có đủ dụng cụ thì bạn có thể tiến hành khắc phục lỗi này theo hướng dẫn sau đây. Cụ thể:
- Bước 1: Kiểm tra cầu dao bị ngắt bằng cách thay thế một cầu dao mới, nếu như hiện tượng cầu dao nhảy xuất hiện thì chúng ta đi đến bước tiếp theo.
- Bước 2: Đảm bảo các thiết bị được kết nối với nguồn điện trong phòng được tháo ra, kiểm tra bằng cách bật cầu dao xem có bị nhảy nữa không. Nếu như cầu dao không nhảy thì nguyên nhân do kết nối với quá nhiều thiết bị, dẫn đến quả tải. Nếu cầu dao quá tải thì tiếp đến bước 3.
- Bước 3: Tháo tất cả các ổ cắm, công tắc, các đầu dây âm dương để xếp cách nhau ra. Chúng ta cũng có thể bịt chúng lại bằng băng dính rồi bật cầu dao lên tiếp. Cầu dao điện bị ngắt thì chỉ có thể do đường dây âm tường gặp vấn đề. Hoàn toàn không phải do lỗi hệ thống ổ cắm công tắc hay các thiết bị điện trong nhà.
Địa chỉ mua cầu dao chính hãng, uy tín
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều đơn vị cung cấp cầu dao. Tuy nhiên không phải đơn vị nào cũng uy tín và cung cấp hàng chính hãng. Để lựa chọn được một đơn vị cung cấp uy tín là điều không hề dễ dàng.
AME Group đơn vị chuyên cung cấp thiết bị điện cho dân dụng và công nghiệp uy tín hàng đầu hiện nay. Chúng tôi với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề và nhận được nhiều sự tin tưởng từ khách hàng nên xứng đáng là địa chỉ uy tín và mua sắm tuyệt vời.
Đến với chúng tôi bạn sẽ nhận được sản phẩm chất lượng tốt nhất, giá thành ưu đãi nhất. Hơn nữa với sự tư vấn từ đội ngũ nhân viên, kỹ sư có nhiều kinh nghiệm trong nghề chắc chắn sẽ đem lại cho bạn sự hài lòng lớn nhất. Nếu bạn đang có nhu cầu hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh nhất và tốt nhất.
Như vậy AME Group vừa cung cấp cho bạn những thông tin về cầu dao điện. Nếu bạn đang có nhu cầu hay thắc mắc nào cần được giải đáp, hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp. Cảm ơn bạn đã quan tâm và theo dõi bài viết, hẹn gặp lại trong các bài viết tiếp theo.